نمی دانم اين مطلبی را که می نويسم اصلا ضرورتی به نوشتن درموردش هست يا نه؟ ولی خوب مردم از بی سوژگی !

** تا حالا که عمرم از سی و اندی سال گذشته است فرصت نکردم در بطن تبليغات انتخاباتی يک کانديدا باشم و به اصطلاح تجربه ای در اين زمينه ندارم ولی با توجه به مثل معروف  نخورديم نون گندم ولی ديديم دست مردم! روشهای متفاوتی از تبليغات انتخاباتی را ديده و شنيده ايم.
تفاوت شيوه تبليغاتی قديم و جديد: تبليغات انتخاباتی در دنيای جديد نسبت به دنيای قديم تفاوت زيادی کرده است ولی در جوهره با همديگر شباهت دارند. روزی از يکی از بزرگان روستا پرسيدم نمايندگان مجلس در دوره شاه چه جوری تبليغات می کردند؟ اون موقع نه تراکتی بود و نه تلويزيونی و نه اس ام اسی و نه روزنامه ای و نه برد تبليغاتی و بنر و. ...
وی در جواب گفت زمان قديم هر موقع که زمان انتخابات فرا می رسيد برخی از کانديداها (که بالطبع از اعيان و پولدارای آن موقع بودند ) در روز معينی قبل از انتخابات با يک کاميون پپسی کولا يا کوکاکولا يا کانادا درای با کيک به روستاها می آمدند و مجانی مردم را پذيرائی می کردند و در آخر کدخدا يا بزرگ ده می گفت فلان روز که روز انتخابات است به فلانی رای بدهيد همين !! مردم هم که طعم خدمت رسانی آن کانديدا را با دل و زبان و جان شان چشيده بودند!! در روز موعود به فلانی رای می دادند. جالب اين جا بود که در برخی اوقات چند کانديدا به آن روستا می آمدند و مردم را تحت شهپر خدمت رسانی خود قرار می دادند و مردم آن زمان نيز به همه آنها قول می دادند که به آن کانديدا رای می دادند. بيچاره کدخدای آن زمان که مجبور بود برای همه کانديداها تبليغ کند!!
الان نمی خواهم بگويم همان مناسبات هست و يا نيست و اصلا چکار دارم بگويم بجای کانادا درای و کوکا کولا و کيک قديم- الان شام های چند ميليونی و سرو طعام و گوشت و پلو و گوسفند و مرغ و اين چيزا آمده و به اصطلاح سی ويلايزد civilized شده  بلکه می خوام بگويم شيوه  تبليغات انتخاباتی متنوع تر و البته رنگين تر شده است. الان هم عده ای هستند که به مراسم شام چند کانديدا می روند و به همه هم قول همکاری می دهند ولی معلوم نيست به کی رای ميدهند يا اصلا رای نمی دهند.

** همانطور که گفتم روشهای تبليغاتی بخصوص در عرصه انتخابات مجلس تغيير کرده است. در اين زمينه دو تحول ديگر را نيز شاهد هستيم اول تحول شکلی است که گفته شد و دوم محتوائی که عبارت از افزايش مهارت تحليلی مردم است بدين معنی که روشهای نخ نما شده و به اصطلاح تابلو کارائی سابق را ندارد.

اما روشهائی که تبليغات انتخابات در چند سال اخير تجربه کرده است را به سه دسته کلی تقسيم می کنيم:
۱- روش تبليغاتی احمدی نژادی: اين مسئله به طور مبسوط در يادداشتهای قبلی اين وبلاگ مورد اشاره و پردازش قرار گرفته است. عناصر عمده اين روش همچنان که برشمرديم عبارتند از تکيه بر شبکه های اجتماعی و خيريه و مذهبی بجای سياسی- استفاده از ساده زيستی بجای تجمل گرائی و شکوه کاذبانه- انفعال مخاطبان غير مذهبی- عدم استفاده از رسانه های مکتوب و نشاندن هيئات مذهبی و مساجد بجای رسانه- استفاده از افکار عمومی کوچک و منسجم و...

۲- روش انتخاباتی خاتمی: اين روش بيشتر توسط اصلاح طلبان مورد استفاده قرار می گيرد و هنوز به اين روش پايبند هستند. عناصر اصلی اين روش عبارتند از استفاده از نفوذ نخبگان و خرده نخبگان مانند دانشجويان- مظلوم نمائی و تلاش برای وارد نشدن به گردونه تخريب- تحدی رقبا از طريق مناظره- استفاده مناسب و بجا از کلام و خطابه- شهرگردی اولين بار توسط آقای خاتمی باب شد- طرح شعارهای تازه و بديع- تکيه بر تجربه روزنامه نگاران و استفاده از عنصر مطبوعاتی و ماهواره ای در تبليغات انتخاباتی- و...

۳- روش بليری يا قاليبافی(اين اصطلاح را مخالفان آقای قاليباف به وی منتسب می کنند نه اين وبلاگ): اين روش بيشتر از محتوا بر شکل انتخابات تکيه دارد. روش بليری از تونی بلير نخست وزير سابق انگليس وام گرفته شده است. معروف است که وی بر روی تیپ و قيافه اش بيش از همه چيز زمان - انرژی و پول صرف ميکرد. بر اين اساس آنچه که تکيه گاه تبليغات انتخاباتی قرار ميگيرد همان فرم و شکل است. استفاده از عناصر تبليغاتی مدرن و کار کردن بيش از حد بر تیپ و قيافه و...

** در اين بخش ميخواهم به ابزارهای تبليغات انتخابات مجلس بپردازم:

هر گونه تبليغات انتخاباتی برای اينکه موثر باشد دو بخش عمده و با اهميت دارد: اول سخت افزار و دوم نرم افزار - در اين بخش سخت افزار انتخابات مورد بررسی قرار ميگيرد(لازم به ذکر است بر اساس گفته مشهور:؛ خردمند در دوران صلح برای جنگ آماده می شود؛ اين زمينه چينی ها نه در بحبوحه انتخابات که در دوران قبل از انتخابات بايد انجام پذيرد):

سخت افزار: سخت افزار در تبليغات انتخاباتی به آن دسته از سازوکارهای سازمانی گفته می شود که در پيشبرد فيزيکی تبليغات موثر است. مانند ساختار تشکيلاتی منظم مانند ستاد تبليغاتی- پول و منابع مالی- نيروی انسانی قوی و بااراده و با انرژی-

ساختار تشکيلاتی تبليغات: ساختار تشکيلاتی انتخابات مهمترين بخش هدايت کننده و مديريتی تبليغات بشمار ميرود.. بدين معنی که اگر يک ساختار نامتوازن و بی انگيزه وجود داشته باشد نمی توان به کارائی تبليغات اميدوار بود. در توضيح بيشتر بايد گفت که ساختار تشکيلاتی بايد از برنامه عمل قوی و همه جانبه برخوردار باشد. روشن است که با توجه به خلق الساعه بودن آمادگی افراد برای شرکت در انتخابات - ستاد تبليغاتی کانديداها بيشتر در دوران انتخابات و آن هم بدون برنامه های خاص تشکيل می شود.

ستاد تبليغات انتخاباتی بعنوان مقر فعاليتها اولا کليه ستادهای فرعی را تشکيل و هدايت می کند- ثانيا برنامه های حضور و سخنرانی کانديدا را تعيين و ابلاغ می کند ثالثا سازوکارهای مناسب و بروز تبليغات را تشخيص و تبيين ميکند (مانند استفاده از جمع های خانوادگی و قومی و روستائی برای تبليغات- استفاده از سايت اينترنتی - استفاده از روش های نوين تبليغاتی مانند سی دی و بنر و تراکت و.. - استفاده از کولونی های قومی قبيلگی مانند زابلی ها و.. - روشمند کردن تبليغات در ميان اصناف مانند معلمان- ورزشکاران و شامها و ضيافت های تبليغاتی- خبررسانی روزمره- تشکيل جلسات مستمر) و ازهمه مهمتر ناظران صندوقهای رای را انتخاب می کند.

منابع مالی: جمع آوری منابع مالی برای تبليغات انتخاباتی در ايران مبهم و غيرشفاف می باشد. در کشورهايی که دارای حزب سياسی هستند مثل آمريکا- شانس کسی که بيشترين کمک مالی را از بنگاههای اقتصادی و مردمی دريافت کرده باشد برای انتخاب شدن بيشتر است بعنوان نمونه گفته می شود اوباما در مقايسه با هيلاری کلينتون اعانه مالی کمتری يا بيشتری برای فعاليتهای انتخاباتی حزب دمکرات فراهم کرده است. بهرحال منبع مالی و پول به مثابه خون هر تبليغات انتخاباتی است.

در منطقه ما دو سازوکار برای جمع کمک مالی وجود دارد اول تامين هزينه های انتخابات از طريق کمکهای دوستان- اقوام و يا حتی برخی از متمولين (که معمولا به همه کمک ميکنند) دوم تامين هزينه از طريق دريافت وام يا فروش املاک و خانه يا زمين خود کانديدا. حتی مشاهده شده است که به محض ورود يک کانديدا به يک مکانی برای سخنرانی - ديگران به اصطلاح بلک ميل Blackmail می کنند و از فرصت استفاده ميکنند و برای پيشرفت پروژه ساختمانی يا رتق و فتق امور آن مکان از کانديدا طلب پول و کمک مالی می کنند .

نيروی انسانی قوی و باانرژی: بارها ديده شده است که کانديدا مهمترين عضو يک ستاد تبليغاتی است. در حاليکه آنچه به يک تشکل تبليغاتی انگيزه می دهد افراد بااراده و با انگيزه در کنار آن کانديدا است. از اين بد تر مشاهده شده که برخی از اعضای ستاد تبليغاتی عضويت در چند ستاد تبليغاتی كانديداهای مختلف را نيز يدک می کشند. کاری که در دوره انتخابات رياست جمهوری ۷۶ اتفاق افتاد و کناره گيری و تبليغات برخی از اعضای ستاد تبليغاتی آقای ری شهری برای آقای ناطق نوری يک امر بی نظير است.

نيروی انسانی با انرژی چند کارکرد اساسی دارد: اول اينکه برنامه های تبليغاتی را ارنچ ميکند. دوم اينکه آسيب ها و آفت های تبليغاتی را شناسائی و رفع ميکند سوم اينکه شعارهای مناسب را برای هر حوزه رای گيری تبيين و تعييين و توصيه ميکند چهارم اينکه با ارائه تحليلهای سياسی و روانشناسی راهکارهای برخورد مناسب برای فعاليت کانديدا را معرفی ميکند و...